آشنایی با آنفلوانزا

مدتی است که در کشورمان بحث بر سر آنفلوانزا به ویژه پس از پاندمی استان کرمان بالا گرفته است . آنفلوانزایی که در بین مردم با اسامی مختلف چون آنفلوانزای خوکی و یا با نام سویه های آن مانند H1N1 دهن به دهن می گردد . واقعا آنفلوانزا چیست ؟ انواع آن کدام است ؟ و چه بایستی کرد

بیماری آنفلوآنزا در اصل،به تب نزله ای حاد و به شدت واگیر دار در انسان و حیوانات مختلف اشاره دارد. این بیماری تنفسی توسط ویروسی از خانواده اورتومیکسو ویریده(Orthomyxoviridae) ایجاد می شود. ویروس های این خانواده در دستگاه تنفس ، گوارش و اعصاب جایگزین میشود .

طبقه بندی ویروس های آنفلوآنزا

ویروس های آنفلونزا بر اساس پروتئین های موجود در ساختمان ، در دو گروه زیر طبقه بندی می شوند:

1- ویروس های آنفلوآنزای گروه Bو A

2- ویروس های آنفلوآنزای گروه C

ویروس های گروه B و C به طور عمده از انسان جدا می شوند و ویروس آنفلوآنزای A باعث بروز بیماری در طیف وسیعی از میزبانها ( مانند انسان ها ، حیوانات و پرندگان) میشود.

از جهت بیماریزایی، ویروس آنفلونزا شامل دو گروه اصلی زیر می باشد:

.گروه اول شامل ویروس های آنفلوآنزای با قدرت بیماریزایی نه چندان زیاد(non-Highly Pathogenic Avian Influnza;nHPAI)که تلفات مربوط به این گروه زیر 75 درصد می باشد.

این گروه خود شامل 3 دسته : الف - غیر بیماریزا : Non-Pathogenic AI ب - NPAI دارای قدرت بیماریزایی کم Pathogenic AI;LPAI Low و ج – دارای قدرت بیماریزایی متوسط Mild Pathogenic AI;MPAI می باشد.

. گروه دوم ویروس های آنفلوآنزا با قدرت بالا( HPAI) می باشند که دارای تلفات بالای 75 درصد هستند. بیماری حاصل از این گروه ، از واگیرترین ، مهمترین وکشنده ترین بیماریهای صنعت طیور به حساب می آید.

آنفلوآنزای خوکی بیماری تنفّسی خوک‌ها است که از ویروس آنفلوآنزای نوع A» نشأت می‌گیرد. ویروس آنفلوآنزای خوکی (SIV) به بیماری آنفلوآنزایی اشاره دارد که توسط اورتومیکسوویروس‌هایی ایجاد می‌شود که در میان خوک‌ها بوم‌گیرهستند.

آنفلوآنزای خوکی یک بیماری ویروسی است که معمولاً خوک را مبتلا می‌کند امّا هرساله مواردی از ابتلای انسان به این بیماری، به ویژه از راه تماس با این جانور، گزارش می‌شود.

این بیماری در انسان از طریق تماس با فرد مبتلا نیز سرایت می‌کند و نشانه‌های معمول آن تب، سرگیجه، خشکی مفصل‌ها، حالت تهوع و در موارد پیشرفته، بیهوشی و مرگ است.

موارد انسانی آنفلوآنزای خوکی ابتدا بیشتر در افرادی رخ می‌داد که در فاصلهٔ نه چندان دوری در نزدیکی خوک‌ها به‌سر می‌برند اما الان ویروس از انسانی به انسان دیگر نیز سرایت می کند .

علایم بیماری

علائم آنفلوآنزای خوکی در میان انسان‌ها به آنفلوآنزای انسانی شباهت دارد. این علائم شامل تب، سرفه، گلودرد، سردرد، احساس سرما و خستگی می باشد.

برخی از افراد نیز پس از مبتلا شدن به این بیماری دچار اسهال و استفراغ می‌شوند. به علت این شباهت ها پزشکان قادر به تشخیص قطعی آنفلوآنزای خوکی نیستند، و تشخیص قطعی آن فقط با انجام تست لابراتواری ممکن است.

۴ علامت اصلی تب بالای ۳۸ درجه، سردرد، گلودرد و سینه درد و سرفه از علائم اصلی این بیماری هستند که اگر کسی ۲ تا ۳ علامت ذکر شده را داشته باشد مشکوک به بیماری آنفلوآنزای نوع A است. اسهال، استفراغ، تهوع، کوفتگی عضلات، عطسه و آبریزش بینی از علائم فرعی این بیماری است که چنانچه با ۲ تا ۳ علامت اصلی همراه باشد فرد مشکوک به این بیماری است.

با وجود توضیحات بالا در نظر داشته باشید که همیشه پیشگیری مهمترین کار در مقابله با شیوع بیماریها در جهت عدم ابتلاست و آنفلوانزا نیز از این قاعده مستثنا نیست .

پیشگیری :

آنفلوآنزا از راه سرفه، عطسه و تماس با اشیای آلوده به ویروس و تماس دهان و بینی یا چشم خود منتقل می‌شود. ویروس از راه فراورده‌های خوراکی و خوردن گوشت منتقل نمی‌شود. آنفلوآنزا بیشترین سرایت‌پذیری را در ۵ روز اول بیماری دارد که در بچگی این دورهٔ انتقال تا ۱۰ روز هم می‌تواند طول بکشد. تشخیص بیماری با نمونه‌گیری در این ۵ روز میسر است.

پیشگیری از ابتلا

پیشگیری از ابتلا» با رعایت دستورات پیشگیری از آنفلوآنزا میسر است. این موارد عبارتند از:

• دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون و یا محلولهای ضدعفونی حاوی الکل بشویید، مخصوصا زمانی که عطسه یا سرفه می‌کنید و یا وقتی که از بیرون به خانه باز می‌گردید.

• ضدعفونی سطوح داخلی خانه با محلولهای حاوی کلر در کاهش احتمال انتقال بیماری موثر است.

• از تماس نزدیک با حیوانات و یا انسان‌هایی که آلوده هستند بپرهیزید.

• فاصله گرفتن از اجتماعات عمومی در محیط هایی که احتمال می رود ویروس در آنجا شایع باشد نیز توصیه می شود.این اقدام با توجه به درصد و میزان شیوع این بیماری در شهر و کشور مربوطه می باشد.

• از دست زدن و تماس با اشیا و سطوحی که ممکن است آلوده باشند، مخصوصاً در اماکن عمومی به شدت بپرهیزید (مانند بوسیدن ضریح‌های اماکن مذهبی، دست زدن به میزهای کافی شاپ‌ها و رستوران‌ها، دستگیره درب وسائل حمل و نقل عمومی، نرده‌ها و …).

• از دست زدن به دهان، بینی و چشمان خود بپرهیزید.

• در صورتی که خود مشکوک به ابتلا به آنفلوآنزا هستید، حتماً هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان و بینی خود را بگیرید. اگر دستمال به همراه ندارید، هنگام عطسه یا سرفه قسمت داخلی آرنج خود را در برابر دهان و بینی بگیرید تا دستانتان آلوده نشوند.

• هر فردی که دچار علایم شبه‌آنفلوآنزا شامل تب ناگهانی، سرفه و دردهای عضلانی شد باید از رفتن به سرکار و استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی پرهیز کرده و سریعاً به پزشک مراجعه کند.

• از فرد مبتلا به آنفلوآنزا باید حدود ۱ تا ۲ متر فاصله گرفت.

توصیه‌های لازم

• در صورتی که خود مشکوک به آنفلوآنزا هستید هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان و بینی خود را با دستمال بگیرید و اگر دستمال همراه ندارید جلوی دهان و بینی خود را با آستین پیراهن خود بپوشانید و سریعاً به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی و یا بیمارستان مراجعه کنید.

• اگر با کسی در تماس هستید که سرما خورده است از دست دادن، در آغوش گرفتن و روبوسی با وی خودداری نمایید.

• ویروس آنفلوآنزا در محیط اطراف و اماکن عمومی وجود دارد و تماس با سطوحی مانند دستگیره اتوبوس و تاکسی، صفحه کلید کامپیوتر و . به راحتی شما را آلوده می کند. اگر دستان خود را به دستگیره درب یا اتوبوس و یا اشیای احتمالاً آلوده زده اید آن را هرگز به دهان، بینی یا چشم خود نزنید.

پیشگیری از عفونت

برای پیشگیری از عفونت» با ویروس آنفلوآنزای A هر یک از داروهای اوسلتامیویر یا زانامیویر توصیه شده است. دوره درمان پروفیلاکسی دارویی تا ۱۰ روز پس از یک تماس مشخص با مورد قطعی دورهٔ آنفلوآنزای خوکی توصیه می‌شود.

افراد پرخطر در معرض این بیماری و حتی در معرض مرگ

افراد بالای ۶۵ سال، بچه‌های زیر ۵ سال، ن حامله به علت اینکه در ۳ ماهه دوم و سوم حاملگی سیستم ایمنی ضعیفی دارند، افراد دچار نقص سیستم ایمنی و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند آسم، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی از جملهٔ این افراد هستند که چنانچه با علائم اصلی و فردی همراه باشند باید سریعاً به پزشک مراجعه کنند.

به دو فیلم زیر توجه نمایید :

فیلم اول در خصوص راههای پیشگیری از آنفلوانزا را از  اینجا   با کلیک روی تصویر زیر مشاهده کنید .

   www.aparat.com/v/qXft0

و فیلم دوم دررابطه با شایعات پیرامون شیوع بیماری در زمستان 94 در کشوررادر اینجا و با کلیک روی تصویر زیرمشاهده کنید .